به گزارش همشهری، هرچند طرح اجرای خصوصیسازی در اقتصاد ایران از دهه 70 مطرح شده بود اما عملا فروش سهام شرکتهای دولتی تا زمان ابلاغ سیاستهای اصل 44در سال 1384راه به جایی نبرد چرا که مشکلات و مقاومتهای زیادی برای اجرای خصوصیسازی درایران وجود داشت اما از سال 84روند فروش سهام شرکتهای دولتی شتاب گرفت و سهام بسیاری از شرکتهای دولتی فروخته شد،
اگرچه کارشناسان اقتصادی معتقدند بخش زیادی از شرکتهای دولتی واگذار شده عملا بهدست بخش خصوصی سپرده نشده و اصطلاحا به شرکت شبهدولتی فروخته شده است، آمارها نشان میدهد که دستکم قفل واگذاری سهام شرکتهای دولتی که در ابتدای دهه 80عملا اجرای سیاستهای مربوط بهخصوصیسازی را به بن بست کشانده بود از سال 84شکست و سهام شرکتهای زیادی واگذار شد. کارشناسان معتقدند پس از پایان خصوصیسازی در سال 93باید یک بازنگری در سهام فروخته شده به شرکتهایی که نه ماهیت دولتی دارندو نه ماهیت خصوصی و اصطلاحا به آنها خصولتی گفته میشود انجام شود و شاید لازم باشد مرحله دوم خصوصیسازی از سال 93به بعد آغاز شود.
واگذاری سهام در بورس
با وجود انتقادهایی که به اجرای خصوصیسازی وجود دارد تازهترین آمارها نشان میدهد که از سال 84تاکنون جمعا 127هزارو745میلیارد تومان از سهام شرکتهای دولتی از طریق بورس، فرابورس و روشهای مذاکره و مزایده به بخش خصوصی فروخته شده است که بخش زیادی از این واگذاریها از طریق بورس انجام شده است. براساس آمار موجود از سال 84تاکنون جمعا 74هزار میلیارد تومان سهام شرکتهای دولتی از طریق بورس واگذار شده است که این میزان 58درصد از کل واگذاریهای انجامشده از سال 84تاکنون است.
واگذاری به شبه دولتی ها
آمارهای رسمی همچنین نشان میدهد از مجموع 127.7هزار میلیارد تومان سهامی که تاکنون واگذار شده است 30هزار میلیارد تومان آن به نهادهای عمومی غیردولتی یعنی همان شرکتهایی که به اعتقاد کارشناسان شبهدولتی هستند واگذار شده است. براساس اطلاعات موجود سهام این شرکتها عموما بهدلیل بدهیهای سنگینی که دولت به این نهادها و سازمانهای عمومی داشته وبهدلیل کسر بودجه قادر به بازپرداخت آن نبوده به این شرکتها فروخته شده است تا از این طریق بدهی دولت به این نهادها عمومی تهاتر شود. همچنین 34.2هزار میلیارد تومان از کل سهام واگذار شده از سال84 تاکنون در قالب سهام عدالت به مردم فروخته شده است.
فروش بلوکی
آخـرین اطـلاعات سازمـان خصوصیسازی همچنین نشان میدهد که 94درصد از کل واگذاریها یعنی 119هزارو577میلیارد تومان بهصورت بلوک به بخش خصوصی فروخته شده و 5.4درصد از سهام بهصورت تدریجی بهمردم عرضه شده است.